ombouw VW T5 camper, electriciteit en diversen

Onze VW T5 camper is geheel leeg en we gaan komende tijd het volgende doen:

• Opstellen lijstje van de stroomverbruikers
• Nadenken over waar electriciteitkabels moeten komen
• Nadenken over benodigde hoeveelheid stroom die opgeslagen moet worden
• Nadenken over stroomopwekking, zijn zonnepanelen een optie?
• Nadenken over type en merk accu's
• Meer ruimte geven aan bestuurder

Zodra we voldoende nagedacht hebben kunnen we een plan maken en ten uitvoer brengen.

Lijstje stroomverbruikers in camper VW T5

Wanneer je het electrische circuit in een camper aan gaat leggen begin je met het opstellen van een lijst met electriciteit verbruikers. Daarbij kan je een splitsing maken tussen 12V en 230V. Gebruik je veel stroom, denk daarbij aan electrische verwarming, Senseo apparaat en magnetron, dan is een 230V circuit, met walstroom, nodig. In dit geval wordt alleen gebruik gemaakt van 12V. Het lijstje van apparaten met het stroomverbruik in Ah en Ah per etmaal ziet er voorlopig zo uit:

• compressor koelkast. 1,25 Ah, 25 Ah per etmaal.
• 6 kleine LED verlichtingsstrips. 0,5 Ah, 1,5 Ah per etmaal.
• pomp voor opvoer water in keukenblok. Te verwaarlozen.
• tablet en smartphone. Totaal 1,5 Ah per etmaal.

Het totale verbruik, per etmaal, bedraagt 28 Ah. Het is lastig precies te berekenen hoeveel stroom de koelkast gaat gebruiken. De omgevingstemperatuur en het aantal keer dat je de koelkast open en dicht doen bepalen mede het stroomverbruik. De importeur geeft aan 36 Ah per etmaal. Omdat het vriesvak verwijderd is en omdat de koelkast 's nachts uit staat ga ik uit van een verbruik van 25 Ah per etmaal.  

Compressor koelkast Waeco Coolmatic CRD50

In het keukenblok UK7 de luxe komt de Waeco CRD50, dit is een koellade. Deze is gekocht bij de firma Aquasolar. De voor- en nadelen van een Waeco CRD50 koellade ten op zichte van een koelkast met een scharnierende deur op een rijtje:

• De Waeco CRD50 is de enige compacte compressor koelkast, op het moment van aankoop, waar je het vriesvak uit kan verwijderen. Het vriesvak neemt relatief veel ruimte in. Ben je niet van plan ijsjes en ijstaart in je vakantie te nuttigen dan kan je het vriesvak thuis laten.
• Bij een koellade schuift de hele inhoud uit de koelkast. Je pakt veel sneller datgene wat je nodig hebt dan bij een gewone koelkast met deurtje.
• Bij een gewone koelkast kan je zelf bepalen wat de scharnierkant is. Zijn de scharnieren rechts dan kan je vanuit de bijrijdersstoel, onderweg, er niets uit pakken. Zijn de scharnieren aan de linkerkant dan kan je vanuit het woongedeelte wat moeilijker bij de inhoud komen. Bij een koellade heb je deze problemen niet.
• Hogere aanschafprijs
• Bij het openen van een koellade gaat veel koude verloren. Misschien kan je de benodigde extra energie wegstrepen tegen de energiewinst omdat je veel sneller iets uit de koelkast pakt.

Berekening capaciteit accu en bepalen manier van opladen accu's

Wanneer de stroomverbruikers, in dit geval alleen 12 Volt, bepaald zijn dan kunnen we gaan nadenken over de capaciteit van de accu's. Om die uit te rekenen moeten we het volgende weten:

• Hoe lang willen we stand alone kamperen?
• Hoe gaan we stroom opwekken?

In dit geval wil ik voor minimaal 5 dagen stroom aan boord hebben en de stroom wil ik opwekken met zonnepanelen en de dynamo. Bij onze vorige camper werden de 2 accu's geladen door de dynamo van de motor en al na 3 dagen waren de accu's, elk 70 Ah, door de koelbox leeg getrokken. Nu wil ik tevens zonnepanelen gebruiken. De huishoudaccu wordt dus soms door de dynamo en soms door de zonnepanelen geladen.  

Berekening capaciteit accu en bepalen manier van opladen accu's

De capaciteit van een zonnepaneel wordt opgegven in Wp. Zie hiervoor de tabel hieronder.

Een zonnepaneel met een capaciteit van ongeveer 100 Wp zou volgens deze tabel, tussen mei en oktober, gemiddeld 33 Ah per etmaal opleveren. Lastig is wel dat op internet voor een 100 Wp paneel ook lagere opbrengsten staan. Het te verwachten stroomverbruik bedraagt per etmaal 28 Ah en een paneel van 100 Wp zou voldoende moeten zijn. Een accu, 90 Ah, fungeert als buffer en de dynamo springt bij een tekort als het ware bij indien er gereden wordt. 

Welk type huishoudaccu kiezen we?

We moeten nog meer beslissingen gaan nemen, namelijk welk type huishoudaccu is voor onze camper geschikt? Er zijn, ruwweg, vier types en elk type heeft specifieke voor- en nadelen. 

• Startaccu. De startaccu is bedoeld om in korte tijd een grote hoeveelheid stroom te leveren. Bij een huishoudaccu vragen we juist over een langere periode een geringe stroom. Wordt de startacu voor meer dan 50% ontladen dan kan de capaciteit aanzienlijk teruglopen. Het aantal keren herladen is beperkt. Kortom, deze is minder geschikt als huishoudaccu.
• De recreatieaccu, semi-tractie of lichtaccu heeft dikkere loden platen en is bedoeld om over een langere periode een gelijkmatige hoeveelheid stroom te leveren. Door de dikkere loodplaten kan deze accu vaker herladen worden; bij een ontlaaddiepte van 50% zo’n 500 keer. Semi-tractie accu’s worden warmer tijdens het opladen en verliezen daardoor sneller water.
• De AGM accu is veel beter dan de conventionele startaccu bestand tegen diepontlading (tot 50%) en kan vele malen meer worden herladen. Het best kan een AGM accu worden geladen met een speciale lader.
• De gel-accu of dry fit-accu is zeer geschikt als huishoudaccu. Dit type is beter bestand tegen diep ontladen en heeft een lange levensduur. De gel-accu is een gesloten, onderhoudsvrije accu en kan in elke positie geplaatst worden. De aanschafprijs is hoog en een apart laadapparaat moet gebruikt worden.

In ons geval kiezen we voor een AGM accu van 90 Ah, deze wordt onder één van de twee voorstoelen geplaatst. 

Zekeringen

Over de toepassing van zekeringen is een groot misverstand. Er wordt wel eens gedacht dat je in een camper zekeringen alleen maar toepast om de apparaten, zoals een lampje en een koelkast, te beschermen. In een camper gebruik je zekeringen echter ook om de draden te beschermen. Indien een draad te zwaar belast wordt doordat er teveel stroom afgenomen wordt, dan wordt de draad warm tot heel warm. Dit kan tot brand leiden.  

Bij ons ombouw project is één grote stroomverbruiker, namelijk de koellade Waeco CRD50. Deze wordt apart gezekerd. Daarnaast komt er een aantal LED lampjes, hier wordt een aparte groep van gemaakt met een eigen zekering. Daarnaast komen er een paar stopcontacten voor bijvoorbeeld een lader van een tablet en een smartphone. Elk stopcontact krijgt een eigen zekering.

Het is verleidelijk om zo min mogelijk zekeringen te gebruiken. Dat scheelt namelijk tijd bij de aanleg. Heb je storing, zichtbaar doordat er een zekering uitgevlogen is, dan is het storingzoeken bij een klein circuit veel eenvoudiger dan bij een groot circuit.  

De zwaarte van een zekering hangt af van het stroomverbruik. In dit geval wordt bij de koelkast uitgegaan van een belasting van 10A, zowel voor de draad als voor de zekering.

Dikte stroomdraden camper ombouw

We weten min of meer welke electrische apparaten we in de camper willen hebben. Voordat we stroomdraden gaan trekken moeten we bepalen hoe dik de stroomdraden moeten zijn.

De dikte is afhankelijk van de belasting, in Ampére, en de draadlengte, in meters.

In dit geval is uitgegaan van een maximaal spanningsverlies van 5% en de gevonden draaddiktes, in vierkante millimeters, zijn naar boven afgerond.

Je ziet dat bij een lengte van 1 meter en een belasting van 1 A de draaddikte, in mm2, slechts 1 bedraagt. Je hebt dus een heel dun draadje nodig. Wil je een accu laden met 120 A en de accu staat ver weg van de dynamo, 6 meter, dan heb je een heel dikke draad nodig, namelijk eentje van 50 mm2.

Zonnepaneel

Inmiddels is het 100 Wp zonnepaneel geplaatst. Het paneel is geleverd en geplaatst door de firma www.aquasolar.nl te Sneek. 

Ook is er al wat praktijkervaring, in Nederland en wat zuidelijke landen, opgedaan met de gehele installatie. Het zonnepaneel geeft genoeg stroom voor de koellade, smart phone en LED verlichting. Het paneel geeft geen extra windgeruis en zit er nog steeds goed op.

Aansluiten regelaar zonnepaneel

We hebben voor een regelaar van het MPPT type gekozen vanwege het hogere rendement. De regelaar is in het open deel van de kast geplaatst. Op die manier neemt de regelaar geen ruimte in en je kan er goed bij.

De twee ingaande electriciteit draden komen van het zonnepaneel. De uitgaande draden gaan naar de accu. Bij het aansluiten is van belang de volgorde; eerst sluit je de accu aan en dan pas het zonnepaneel.

De ingaande plus draad is gezekerd.

Aansluiten accu monitor

Om goed in de gaten te houden is een BMV 700 accu monitor geplaatst. Deze geeft aan het voltagen van de huishoudaccu en de (rest) capaciteit.

Door middel van de bijgeleverde shunt is deze aangesloten.

Aansluitschema camper

De gebruikte artikelen zijn geleverd door de firma Aquasolar te Sneek.

Verdelerkast

Er komen totaal 6 groepen, elke groep heeft een eigen zekering.

1. koelkast 
2. pompje kraan
3. LED strip met ingebouwde dimmer, 2x, te monteren tegen rechter wand
4. LED strip met ingebouwde dimmer, 2x, te monteren tegen linker wand
5. LED strip met ingebouwde dimmer, te monteren bij de keuken
6. LED strip met ingebouwde dimmer, te monteren in de kast en accessoire aansluiting

Verlichting met LED strips

De LED strip heeft een lengte van 30 cm en heeft een opgenomen vermogen van 3W. Dat zou gelijk zijn aan 35 W verlichting indien er een gloeilampje toegepast zou worden. De kleurtemperatuur bedraagt 2.800 - 3.000 Kelvin, warmwit dus. DE 42 LED's zitten achter melkwit plexiglas en de strip heeft een ingebouwde dimmer met drie standen. 

Ervaring met de verlichting

Deze camper is niet aangeschaft om er langdurig in te verblijven. Toch is het van belang dat er genoeg licht is om te kunnen lezen en inmiddels is er ervaring opgedaan. De dimbare LED strips zijn goed geplaatst, er ontstaan geen hinderlijke schaduwen. Ook is er voldoende licht, de LED's staan bij het lezen in de één na felste stand. In de donkerste stand zie je van buiten nauwelijks dat er verlichitng aan is, dit dankzij het privacy glas.

Planning op gebied van electriciteit

De zekeringkast is op dit moment onvoldoende afgeschermd, daar moet nog iets voor bedacht en gemaakt worden.

Leesvoer

Heel af en toe worden accu's, bedoeld voor een camper, getest. 

Testrapport accu's: https://www.yumpu.com/nl/document/view/19827325/reisemobile-accu-test

Bestuurdersstoel VW T5 camper veplaatsen

De VW T5 Transporter is niet voor lange mensen gebouwd. In de handel zijn geen lange rails beschikbaar. Wil je toch dat de bestuurdersstoel wat verder naar achteren kan schuiven, ongeveer 7 cm, dan ga je als volgt te werk:

• Loshalen en verwijderen 4 bouten waarmee de rails gemonteerd is aan stoelconsole.
• Plaatsen van hoekprofiel 35 x 35 x 5 mm met een lengte van 450 mm aan de achterkant van de bok. Bevestigen van hoekprofiel met M8 bouten, 8.8 kwaliteit. Voordat je dit profiel bevestigt moeten de 2 gaten voor de bevestigingsbouten voorgeboord zijn.
• Onder de 2 voorste bouten komt een stuk plat ijzer, ongeveer 40 mm x 3 mm met een lengte van 420 mm. Deze zorgt ervoor dat de bouten op hun plaats blijven.

Blijf ons volgen en lees het hele verhaal

• Wanden en vloer, materiaal, isolatie en bekleding
• Keuken, kasten, zit-slaapbank en hefdak
• Onderstel en carrosserie